Táo bón ở người lớn tuổi: Nguyên nhân và cách phòng ngừa

Táo bón là một bệnh lý tiêu hóa thường gặp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là người lớn tuổi, nó làm ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người già rất nhiều. Táo bón có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như trĩ, sa trực tràng, chảy máu trực tràng, rối loạn chức năng sàn chậu… Vậy nguyên nhân táo bón ở người già là gì? Cách trị táo bón cho người lớn tuổi như thế nào? Hãy cùng Viện dưỡng lão tư nhân Bình Mỹ tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây nhé.

Táo bón là gì?

Táo bón hay còn gọi là bón, là một dạng rối loạn đường tiêu hóa, dẫn đến tình trạng đi phân không đều kèm theo các cảm giác đau và cứng phân. Theo đó, bệnh táo bón cấp tính có thể gây tắc ruột, thậm chí cần đến các phương pháp phẫu thuật để điều trị. Bệnh táo bón khiến thời gian đi đại tiện thường kéo dài hơn bình thường hoặc vài ngày mới mắc đại tiện một lần. Thông thường, đối với người lớn, tình trạng này sẽ kéo dài từ khoảng 2 – 3 ngày hoặc 4 – 5 ngày nếu bệnh nặng hơn.

Nguyên nhân gây ra táo bón ở người cao tuổi là gì?

Nguyên nhân dẫn đến bệnh táo bón ở người lớn tuổi rất nhiều trong đó bao gồm cả những thói quen sinh hoạt, ăn uống hoặc do những tác động từ các bệnh lý nền khác. Cụ thể đến từ các nguyên nhân:

Cơ thể thiếu nước

Nước chiếm đến 70-80% trong cơ thể, tuy nhiên tình trạng lười uống nước lại là tình trạng chung của nhiều người, nhất là những người lớn tuổi. Điều này dẫn đến việc cơ thể bị thiếu nước khiến cho bạn phải đối diện với căn bệnh táo bón. Bên cạnh đó, các bệnh nhân mắc phải những bệnh lý liên quan đến các cơ quan tiết niệu, thận cũng thường có tâm lý lười uống nước khiến cơ thể bị thiếu hụt nước.

Suy giảm thể chất

Có thể nhiều người sẽ cho rằng việc thể chất suy giảm không có sự liên hệ với bệnh táo bón. Tuy nhiên, thực tế thì khi cơ thể ít vận động sẽ khiến các cơ quan bên trong hoạt động không hiệu quả hoặc gặp bất thường. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến cho những người cao tuổi dễ mắc bệnh táo bón hơn. Bởi những người lớn tuổi thường ít vận động nên các khớp gối thường bị đau, chân tay cũng trở nên suy yếu, mất đi sự linh hoạt và khó vận động mạnh. Điều này đồng nghĩa với việc nguy cơ mắc bệnh táo bón ở người lớn tuổi cũng được gia tăng. 

Thiếu chất xơ

Chất xơ là nguồn dinh dưỡng thiết yếu đối với sự phát triển của cơ thể, có liên quan trực tiếp đến quá trình chuyển hóa thức ăn và thải phân ra ngoài. Theo một số chuyên gia dinh dưỡng, ngoài hoa quả thì rau xanh cũng là một nguồn dinh dưỡng giàu chất xơ và vitamin. Nếu trong chế độ ăn uống của người cao tuổi không được cung cấp đầy đủ chất xơ sẽ dễ dẫn đến tình trạng cơ thể bị bón hơn. 

Tác dụng phụ do thuốc gây ra 

Mặc dù, thuốc có tác dụng chữa bệnh nhưng một số thành phần trong thuốc lại có thể khiến bạn gặp phải những tác dụng phụ ngoài ý muốn, trong đó bao gồm bệnh táo bón. Các loại thuốc dùng để điều trị niêm mạc dạ dày, thuốc nhuận tràng, thuốc ho có chứa codein, thuốc chống trầm cảm,… thường kèm theo tác dụng phụ khiến bệnh nhân dễ bị bón.

Thường xuyên nhịn đi đại tiện

Nhịn đi đại tiện là một trong những thói quen xấu của rất nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh trĩ, họ thường e ngại đi đại tiện vì sợ hậu môn chảy máu hoặc đau rát. Tuy nhiên, nếu bạn nhịn đi đại tiện liên tục trong một thời gian dài sẽ khiến phân bị tích trữ ngày càng nhiều và gây ra tình trạng táo bón. Một số nghiên cứu đã cho thấy nguy cơ mắc bệnh táo bón ở mỗi người thường tỉ lệ thuận với số lần nhịn đi đại tiện của họ.

Những dấu hiệu của bệnh táo bón ở người lớn tuổi

Như thế nào gọi là táo bón? Triệu chứng táo bón ở mỗi độ tuổi và đối tượng có thể khác nhau nhưng đều có những đặc điểm chung là:

• Số lần đi đại tiện rất ít hơn, thường là khoảng 3 lần/1 tuần
• Phân thường khô cứng, khó đẩy phân ra ngoài
• Đường kính của phân khá lớn có thể gây tắc nghẽn bồn cầu
• Có cảm giác đau rát khi đi đại tiện
• Đau bụng
• Khi đi đại tiện thường có kèm theo máu trên bề mặt của phân

Một số biến chứng của bệnh táo bón ở người lớn tuổi

Nhiều người thường cho rằng bệnh táo bón ở người cao tuổi sẽ không gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe hay nguy hiểm đến tính mạng của bệnh nhân. Nhưng trên thực tế, nếu việc phát hiện và điều trị bệnh táo bón không kịp thời có thể khiến người bệnh gặp phải một số biến chứng như:

• Tắc nghẽn ruột: Đây là một trong những hậu quả thường gặp của bệnh táo bón. Bên cạnh đó, tình trạng này có thể kéo theo một số triệu chứng nghiêm trọng như: Đau bụng, mất nước, mệt mỏi,…
• Bệnh trĩ: Thông thường khi bị bón dẫn đến khó đi đại tiện, bệnh nhân thường sẽ dùng sức rặn mạnh và nhiều lần hơn. Tuy nhiên, đây lại là nguyên nhân chính khiến trực tràng bị sa xuống, làm tăng khả năng mắc bệnh trĩ. 
• Tăng nguy cơ mắc phải các bệnh lý về tim mạch như: Loạn nhịp tim, cao huyết áp hoặc thoát vị bẹn.
• Ngoài ra táo bón lâu ngày ở người lớn tuổi còn gây ra những hậu quả như: Nứt hậu môn, sa trực tràng, suy thận,…

Cách điều trị táo bón ở người lớn tuổi và phương pháp phòng ngừa

Cách trị táo bón cho người lớn tuổi còn phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, thông thường sẽ được điều trị bằng thuốc. Dưới đây là một số loại thuốc trị táo bón cho người già:

• Thuốc trị táo bón Duphalac
• Thuốc PEGinpol Macrogol 
• Thuốc điều trị táo bón Forlax
• Thuốc chống táo bón Sorbitol
• Viên giấp cá Spec Trix
• Thông táo Lạc Việt
• Men vi sinh Lactomin Plus

Bên cạnh việc sử dụng thuốc trị táo bón người lớn tuổi cần phải thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh và tăng cường mức độ hoạt động thể chất để điều trị, ngăn ngừa bệnh táo bón:

• Xây dựng chế độ ăn giàu chất xơ và uống đủ nước trong một ngày giúp đào thải chất độc hại ra khỏi cơ thể.
• Luôn giữ tinh thần thoải mái, tích cực, hạn chế căng thẳng, lo âu.
• Hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia và đồ uống chứa cafein, gây mất nước.
• Hạn chế các thực phẩm ít chất xơ như thịt, sữa, phô mai và thực phẩm đóng hộp.
• Không nên nhịn đi đại tiện thường xuyên và nên tập thói quen đi đại tiện vào một khung giờ hằng ngày, tốt nhất là buổi sáng và ngồi đúng tư thế.

Đa số người bệnh đều có thể tự điều trị táo bón tại nhà, tuy nhiên nếu gặp phải các dấu hiệu của bệnh táo bón nặng hơn như táo bón kèm theo các cơn co thắt và đau bụng dữ dội; tình trạng táo bón kéo dài quá 2 tuần mà không khỏi dù đã áp dụng nhiều cách trị táo bón tại nhà thì bạn cần đến ngay các cơ sở y tế, bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và đưa ra cách trị táo bón nặng kịp thời.

Một số câu hỏi thường gặp về bệnh táo bón

Thức ăn hoặc đồ uống nào dễ khiến bị táo bón?

Tình trạng bị bón có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, trong đó chế độ dinh dưỡng không phù hợp được xem là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến căn bệnh này. Những thực phẩm được các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị bạn nên hạn chế để không bị táo bón bao gồm:

• Thịt đỏ
• Thức ăn nhanh hoặc thức ăn chế biến sẵn
• Đồ ăn nhiều dầu mỡ
• Thực phẩm đông lạnh
• Thực phẩm chứa gluten (lúa mạch, lúa mì)
• Sữa và các sản phẩm từ sữa
• Thực phẩm giàu chất béo (bánh quy, bánh ngọt, socola)

Vì sao chế độ ăn nhiều chất xơ nhưng vẫn bị táo bón?

Nếu chế độ ăn của bạn giàu chất xơ nhưng vẫn bị táo bón thì có thể bạn đang mắc phải các nguyên nhân khác như vận động ít, thường uống rượu bia, đang sử dụng các loại thuốc gây ảnh hưởng đến hoạt động của tiêu hóa như đã nêu ở phía trên. Đối với tình trạng này, bạn nên đến các cơ sở y tế để kiểm tra cơ thể nhằm kiểm soát và điều trị các vấn đề về sức khỏe sớm hơn.

Vì sao người trên 60 tuổi lại dễ bị táo bón hơn?

Như đã nói, bệnh táo bón là căn bệnh thường gặp ở người cao tuổi. Điều này là do sự lão hóa của hệ tiêu hóa khi tuổi tác gia tăng. Khi tuổi càng cao, nhu động ruột của người già hoạt động càng kém, do đó nếu như không chăm sóc người cao tuổi cẩn thận, chu đáo thì rất dễ khiến họ mắc phải căn bệnh này.

Như vậy, bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin khái quát về bệnh táo bón và các cách chữa táo bón cho người lớn tuổi. Viện dưỡng lão Bình Mỹ hy vọng rằng thông qua những thông tin này sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe của mình và gia đình tốt hơn.

Mọi thắc mắc và cần hỗ trợ về dịch vụ chăm sóc người già xin vui lòng liên hệ:

HỆ THỐNG DƯỠNG LÃO BÌNH MỸ

SĐT: 0789 7575 39

Email: vanphong@duonglaobinhmy.com

Địa chỉ: 3D Đ. Số 171, Bình Mỹ, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh

Website: https://duonglaobinhmy.com/