Viêm Đại Tràng: Nguyên Nhân, Dấu Hiệu Và Cách Điều Trị

Viêm đại tràng là một tình trạng bệnh lý phổ biến và xuất hiện ở mọi độ tuổi. Trong đó, tỷ lệ mắc bệnh nhiều nhất thường gặp ở người cao tuổi. Đây là tình trạng viêm gây tổn thương, lan tỏa và phát triển ở phần niêm mạc đại tràng. Tùy thuộc vào mức độ tổn thương mà các biểu hiện của bệnh đại tràng có thể xuất hiện và kéo dài khác nhau, chẳng hạn như: Đau đại tràng, tiêu chảy, sụt cân,… Để tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị bệnh hợp lý và kịp thời, hãy theo dõi bài viết dưới đây của Viện dưỡng lão Bình Mỹ nhé. 

Những điều cần biết về căn bệnh viêm đại tràng

Bệnh viêm đại tràng là gì? 

Đại tràng còn có tên gọi khác là ruột già. Đây là bộ phận nhạy cảm và dễ tổn thương nhất trong hệ tiêu hóa. Đại tràng có chức năng đẩy các chất thừa không tiêu hóa được ra ngoài cơ thể. Bệnh viêm đại tràng chính là tình trạng niêm mạc của đại tràng bị viêm. Căn bệnh này có thể xuất phát từ việc đường ruột bị nhiễm trùng, viêm đường ruột (IBD), thiếu máu, dị ứng hoặc viêm đại tràng vi thể. Hiện nay vẫn chưa có cách chữa trị dứt điểm, người mắc bệnh chỉ có thể điều trị theo chỉ định từ bác sĩ để kiểm soát tình trạng bệnh.

Phân loại bệnh đại tràng

Dựa vào mức độ phát triển, bệnh viêm đại tràng được chia thành 2 giai đoạn chính đó là: 

• Viêm đại tràng cấp tính: Đây là giai đoạn đầu và cũng là cấp độ nhẹ nhất của bệnh. Lúc này đường ruột đang bị nhiễm độc hay nhiễm vi khuẩn. Vì vậy, khi nhận thấy cơ thể có dấu hiệu lạ, bệnh nhân nên đi khám để có biện pháp chữa trị kịp thời, tránh để lâu ngày bệnh sẽ có nguy cơ chuyển sang mãn tính.
• Viêm đại tràng mãn tính: Ở giai đoạn này, tại vị trí niêm mạc đại tràng, các ổ viêm đã hình thành và phát triển nặng, đồng thời các triệu chứng tổn thương cũng xuất hiện dày đặc hơn với nhiều mức độ khác nhau. Nếu nhẹ, niêm mạc đại tràng sẽ gây chảy máu. Với tình trạng nặng hơn, có thể hình thành các ổ loét, xuất huyết và nghiêm trọng hơn là áp xe. Đặc biệt, viêm đại tràng mãn tính thường sẽ kéo dài suốt đời vì vẫn chưa có cách điều trị dứt điểm.

Những đối tượng nào thường có nguy cơ mắc loại bệnh này?

Bệnh viêm ruột già thường xuất hiện ở những đối tượng sau đây: 

• Người trưởng thành, có tuổi tác cao: Đây là những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng cao bởi vì càng về già các chức năng cơ quan bên trong cơ thể trở nên yếu dần. 

• Người có thói quen ăn uống và sinh hoạt không lành mạnh: Theo nhiều kết quả nghiên cứu, những người thường xuyên ăn nhiều thực phẩm chứa chất bảo quản, thực phẩm tanh, hút thuốc lá và uống nhiều rượu bia,… sẽ tiềm ẩn nguy cơ mắc bệnh viêm đại tràng. Bởi vì những thực phẩm này có nguy cơ phá hủy lớp niêm mạc đại tràng, từ đó gây ra hiện tượng viêm loét đại tràng. 

• Lạm dụng thuốc kháng sinh thời gian dài: Người bệnh lạm dụng thuốc và sử dụng thuốc kháng sinh không theo chỉ định của bác sĩ có nguy cơ tiêu diệt hết lợi khuẩn có trong cơ thể và làm suy giảm miễn dịch gây nên bệnh đại tràng. 

• Người có tâm lý căng thẳng, lo âu: Bệnh đại tràng còn dễ xảy ra ở những đối tượng thường xuyên rơi vào trạng thái căng thẳng và mệt mỏi kéo dài khiến tinh thần và thể chất bị sa sút.
• Tình trạng bị táo bón kéo dài: Trường hợp người bệnh bị táo bón kéo dài kèm theo đi ngoài ra máu hay đau bụng âm ỉ cũng rất dễ dẫn đến dấu hiệu viêm ruột già nhẹ. 

Những nguyên nhân gây ra viêm đại tràng là gì?

Nguyên nhân viêm đại tràng do nhiều yếu tố gây ra, tuy nhiên đa phần đều xuất phát từ tình trạng đường tiêu hóa bị nhiễm khuẩn. Lý do là vì người bệnh có chế độ ăn uống và sinh hoạt không đảm bảo vệ sinh. Điều này tạo điều kiện cho các vi khuẩn và virus xâm nhập vào cơ thể. Đối với từng giai đoạn viêm đại tràng sẽ có những nguyên nhân hình thành bệnh khác nhau. 

Nguyên nhân gây ra viêm ruột già cấp tính

Phần lớn nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm đại tràng cấp tính xuất phát từ chế độ ăn uống và sinh hoạt hàng ngày không hợp vệ sinh. Bên cạnh đó, nhiều trường hợp người bệnh được chẩn đoán bị viêm đại tràng do ngộ độc thực phẩm và dị ứng với một số thực phẩm. 

Nhiễm khuẩn đường ruột cũng là nguyên nhân chính gây ra viêm đại tràng cấp tính. Tình trạng này xảy ra do người bệnh không cẩn thận ăn phải những thực phẩm hay nguồn nước bị nhiễm khuẩn. Dưới đây là một số vi khuẩn gây bệnh viêm ruột già phổ biến:

• Các ký sinh trùng nguy hiểm: Giun đũa, giun tóc, giun kim, lỵ amip,…
• Các vi khuẩn như độc hại: Vi khuẩn lao, vi khuẩn tả, vi khuẩn E.coli, vi khuẩn thương hàn, lỵ trực khuẩn.
• Các loại nấm hay siêu vi: Rotavirus.

Viêm đại tràng mãn tính

Trường hợp viêm ruột già mãn tính đến từ việc người bệnh bị nhiễm độc hoặc nhiễm trùng đường ruột. Tình trạng này do một số vi khuẩn và ký sinh trùng như vi khuẩn E.coli, vi khuẩn tả, lỵ amip… gây ra dẫn đến tình trạng viêm ruột già cấp tính. Vì không phát hiện sớm và chữa trị dứt điểm, các triệu chứng viêm đại tràng trở nên trầm trọng và phát triển thành viêm đại tràng mãn tính.

Những triệu chứng phổ biến của bệnh viêm đại tràng là gì?

Ở từng nguyên nhân gây bệnh, người bệnh sẽ có những dấu hiệu nhận biết viêm đại tràng khác nhau. Theo đó, triệu chứng và biểu hiện viêm đại tràng cấp tính cũng khác với triệu chứng của viêm đại tràng mãn tính. Vậy biểu hiện của viêm đại tràng là gì?

Triệu chứng viêm đại tràng cấp tính là gì?

Hiện tượng của bệnh viêm ruột già cấp tính có thể kể đến như: 

• Đau bụng: Tùy thuộc vào từng nguyên nhân mà các cơn đau bụng sẽ có tính chất và mức độ đau khác nhau. 

• Tiêu chảy: Triệu chứng này khiến người bệnh đi ngoài nhiều lần trong ngày. Phân sẽ có dạng lỏng và có máu đi kèm. 
• Gây chán ăn làm sụt cân nhanh chóng: Bệnh nhân mắc viêm đại tràng thường có biểu hiện chán ăn vì vậy mà cơ thể mệt mỏi dẫn đến sụt cân nhanh chóng.
• Phát sốt: Triệu chứng sốt của bệnh ruột già thường đi kèm với buồn nôn. Đó là những dấu hiệu thường thấy khi người bệnh mắc bệnh viêm đại tràng cấp tính.

Triệu chứng viêm đại tràng mãn tính là gì?

Các triệu chứng của viêm đại tràng mãn tính thường có biểu hiện tương tự như tình trạng cấp tính nhưng mức độ nặng hơn. Cụ thể: 

• Đau bụng: Xuất hiện những cơn đau âm ỉ hoặc theo từng cơn và thường đau ở vị trí dọc theo khung đại tràng.
• Đại tiện bất thường: Tùy thuộc vào thể trạng của từng người mà có những dấu hiệu khác nhau, chẳng hạn như: tiêu lỏng – đau bụng, táo bón – đau bụng, tiêu lỏng – táo bón. 
• Cơ thể bị suy nhược: Các triệu chứng và biểu hiện của bệnh đại tràng mãn tính ảnh hưởng nghiêm trọng đến các cơ quan chức năng và cơ thể người bệnh, đặc biệt là quá trình tiêu hóa và hấp thụ chất dinh dưỡng. Khi cơ thể không được cung cấp đủ dinh dưỡng sẽ dẫn đến tình trạng suy nhược, mệt mỏi,…

Các biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm đại tràng

Vậy bệnh viêm đại tràng có nguy hiểm hay không? Thực tế, ở giai đoạn đầu, khi có dấu hiệu viêm ruột già nhẹ thì sẽ không gây nguy hiểm quá nhiều đến sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên nếu để các triệu chứng kéo dài và không điều trị đúng cách, viêm đại tràng sẽ hình thành các biến chứng nguy hiểm sau đây: 

• Thủng đại tràng: Khi viêm đại tràng mãn tính kéo dài và không được điều trị kịp thời, nguy cơ thủng đại tràng xảy ra rất cao. Biến chứng này khiến các vết viêm loét trở nên nặng hơn, ăn sâu và làm suy yếu thành ruột tạo ra một lỗ thủng. Chính vì điều này đã làm cho một lượng lớn vi khuẩn có hại xâm nhập vào bụng và gây nhiễm trùng ổ bụng.
• Giãn đại tràng: Khi đại tràng bị viêm nặng, cơ quan này giãn ra và mất đi khả năng co bóp đúng cách cũng như mất khả năng di chuyển khí đường ruột. Điều này khiến cho tình trạng đau bụng trở nên nghiêm trọng hơn. Lúc này, điều quan trọng nhất chính là bệnh nhân nên đi khám ngay để ngăn chặn kịp thời ruột bị vỡ. 
• Xảy ra xuất huyết tiêu hóa: Bệnh viêm đại tràng kéo dài sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến bộ phận niêm mạc đại tràng, cụ thể là làm bộ phận này bị tổn thương nặng nề. Ở giai đoạn này, nếu người bệnh sử dụng những thực phẩm chứa chất kích thích và độc hại, rất có thể dẫn tới khả năng xuất huyết đại tràng. 
• Tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng: Nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng sẽ tăng theo thời gian và mức độ phát triển của bệnh. Ngoài ra, những vết viêm để lâu ngày mà không chữa trị đúng cách sẽ trở thành ác tính và tiến triển thành bệnh ung thư.

Những phương pháp chẩn đoán viêm đại tràng chuẩn 

Ngoài việc căn cứ vào những triệu chứng hay dấu hiệu viêm đại tràng, để có kết quả chẩn đoán một cách chính xác nhất, người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế để thực hiện một số xét nghiệm cần thiết.

• Xét nghiệm máu: Hình thức này có thể giúp bác sĩ kiểm tra các tình trạng như: Thiếu máu, nhiễm trùng, hoặc các nguyên nhân miễn dịch khác.
• Xét nghiệm mẫu phân: Trong phân có chứa hồng cầu, bạch cầu hoặc ký sinh trùng giúp chẩn đoán chính xác nguyên nhân viêm đại tràng.
• Nội soi đại tràng: Với liệu pháp này, bác sĩ sẽ dùng một ống mỏng, có ánh sáng và được gắn camera ở đầu để xem toàn bộ ruột kết. Trong suốt quá trình nội soi, bác sĩ sẽ lấy các mẫu mô nhỏ (sinh thiết) để việc chẩn đoán bệnh đại tràng chính xác hơn.
• Nội soi sigma: Bác sĩ sẽ tiến hành dùng một ống nội soi mảnh, linh hoạt, có ánh sáng để kiểm tra trực tràng và phần dưới của đại tràng (đại tràng sigma).
• Chụp X-quang: Nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng, bác sĩ sẽ tiến hành chụp X-quang vùng bụng tiêu chuẩn để loại bỏ các biến chứng bệnh đại tràng nghiêm trọng, ví dụ như thủng ruột kết, tắc ruột.
• Chụp cắt lớp: Nếu nghi ngờ có các biến chứng viêm đại tràng, bác sĩ sẽ sử dụng phương pháp chụp CT vùng bụng hoặc xương chậu. Phương pháp này tiết lộ được mức độ viêm ruột kết của người bệnh. 
• Phương pháp chụp cắt lớp vi tính (CT) ruột non và cộng hưởng từ (MRI) ruột: Với quá trình này, bác sĩ sẽ đưa ra đề nghị xét nghiệm không xâm lấn nếu người bệnh muốn loại trừ bất kỳ chứng viêm có trong ruột non. Các xét nghiệm này thường nhạy cảm hơn trong việc xác định tổn thương và các biến chứng trong ruột non so với xét nghiệm hình ảnh thông thường.

Một số phương pháp điều trị viêm đại tràng hiệu quả ở người già

Sử dụng phương pháp Tây y

Một số loại thuốc trị viêm đại tràng được bác sĩ chỉ định trong quá trình điều trị bệnh như sau:

• Các loại thuốc thuộc nhóm giảm đau, chống viêm, chống co thắt, điều hòa nhu động ruột.
• Thuốc thuộc nhóm cầm tiêu chảy, chống loạn khuẩn đường ruột.
• Nhóm thuốc hạn chế bị đầy hơi, chứng chướng bụng, khó tiêu.
• Nhóm thuốc diệt các loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng ở đường ruột…

Người bệnh cần kết hợp uống thuốc điều trị viêm đại tràng đúng liều lượng và tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ. Việc này nhằm giúp kiểm soát sự tiến triển của bệnh viêm ruột già. Đặc biệt lưu ý, người bệnh tránh lạm dụng thuốc tây vì có thể gây ảnh hưởng trực tiếp tới chức năng của gan, thận, dạ dày,…

Áp dụng các bài thuốc dân gian 

Ngoài việc trị liệu bằng phương pháp Tây Y, còn có một số cách trị viêm đại tràng hiệu quả chẳng hạn như kết hợp với các bài thuốc dân gian.

• Đối với dạng táo bón: Người bệnh nên sử dụng nước nha đam xay nhuyễn với mật ong. Cách làm như sau: Gọt bỏ phần vỏ 1 – 2 nhánh nha đam, rửa sạch nhớt để hết đắng. Tiếp theo, cho phần nha đam đã làm sạch vào xay nhuyễn trong máy xay sinh tố kết hợp với 3 muỗng mật ong. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể trị táo bón với dầu mè bằng cách thêm dầu mè vào khẩu phần ăn hằng ngày. Tuy nhiên, mỗi ngày chỉ nên sử dụng 1-2 muỗng để cải thiện tình trạng phân khô, táo bón.
• Đối với dạng phân lỏng: Lá mơ lông là bài thuốc hiệu quả để trị bệnh viêm đại tràng. Cách chế biến như sau: Sử dụng 100 gam lá mơ lông, rửa sạch và thái nhỏ. Sau đó, hãy trộn với 10 gam gừng tươi với 2 lòng đỏ trứng gà. Tiếp đến, lót lá chuối, cho hỗn hợp lên chảo, chiên chín và nên dùng khi còn nóng. Bên cạnh đó, người bệnh có thể sử dụng lá ổi bằng cách cho 4 – 5 lá búp ổi non hãm với nước nóng và uống như uống trà. Hình thành thói quen uống nước lá ổi mỗi ngày sẽ thấy chứng tiêu chảy cải thiện rõ rệt.

Phòng ngừa viêm đại tràng ở người già như thế nào? 

Có chế độ ăn uống khoa học và hợp lý 

• Chế biến thức ăn chín kỹ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. 
• Đối với người lớn tuổi, hệ miễn dịch yếu cần tránh ăn những thực phẩm chế biến dưới dạng tái, gỏi. Vì thức ăn được chế biến dưới dạng này dễ gây chướng bụng, đầy hơi, khó đi.
• Nên chia nhỏ bữa ăn với khẩu phần ăn vừa đủ. Áp dụng nguyên tắc “ngon không ăn thêm, chán không bỏ bữa”.
• Không nên vừa ăn vừa xem phim hoặc ngồi nói chuyện,… Điều này sẽ làm phân tâm trong khi ăn, dễ gây sặc và nghẹn.
• Hạn chế ăn mỡ động vật và sử dụng dầu thực vật thay thế để vừa đảm bảo sức khỏe và bảo vệ tốt hệ tiêu hóa.
• Tuyệt đối hạn chế rượu bia, các chất kích thích và các đồ uống có cồn khác.

 Có chế độ vận động cơ thể và nghỉ ngơi phù hợp

• Người già nên có thói quen tập thể dục nhẹ nhàng, lựa chọn chế độ vận động phù hợp với sức khỏe như luyện khí công, ngồi thiền, đi bộ,… để hệ tiêu hóa hoạt động tốt.
• Hình thành giờ giấc sinh hoạt hợp lý, không nên thức khuya dậy sớm khi không cần thiết.
• Luôn để tinh thần thư giãn, vui vẻ, thoải mái.

Bệnh viêm đại tràng nếu phát hiện sớm và chữa trị kịp thời sẽ không gây nguy hiểm cho người bệnh. Vì vậy, nếu thấy dấu hiệu bất thường, hãy đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán kịp thời. Bài viết trên là những thông tin liên về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách chữa viêm đại tràng hiệu quả, đặc biệt là ở người cao tuổi. Hy vọng với những thông tin Bình Mỹ đã chia sẻ, bạn sẽ biết thêm nhiều kiến thức hữu ích để chăm sóc tốt cho bản thân và người thân trong gia đình.

Nếu bạn không có nhiều thời gian để ở bên cạnh chăm sóc cho ông bà, cha mẹ thì có thể sử dụng dịch vụ chăm sóc người cao tuổi theo yêu cầu của chúng tôi. Chúng tôi cam kết sẽ mang đến cho người thân của bạn những trải nghiệm dịch vụ tốt nhất. Để biết thêm chi tiết về dịch vụ chăm người già xin vui lòng liên hệ đến Hệ thống dưỡng lão Bình Mỹ qua những phương thức sau đây:

HỆ THỐNG DƯỠNG LÃO BÌNH MỸ

SĐT: 0789 7575 39

Email: vanphong@duonglaobinhmy.com

Địa chỉ: 3D Đ. Số 171, Bình Mỹ, Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh

Website: https://duonglaobinhmy.com/